در محیط منزل و اداره و یا در فضای باز مثل وسط باغچه و دیوارهای حیاط نیاز به روشن کردن فضا دارید اما نمی دانید از کدام کالای روشنایی باید استفاده کنید. نگران نباشید. در این مقاله هر آنچه باید پیش از انتخاب کالا ی مورد نظرتان بدانید را گرد آورده ایم. برای انتخاب کالا ی مناسب باید به نکات زیر توجه کنید:
۱ . محل نصب کالا
۲ . روکار یا توکار بودن کالا
۳ . نوع پخش نور ( متمرکز یا گسترده )
۴ . میزان نور مورد نیاز
۵ . کیفیت
۶ . قیمت
در ادامه مقاله هر یک را به طور کامل شرح داده ایم.
۱ . محل نصب کالا:
قبل از هر چیز باید به این نکته توجه کنید که کالای روشنایی مورد نیاز ( اعم از چراغ، پنل یا پروژکتور ) را برای فضای داخلی می خواهید یا فضای خارجی. این موضوع حائز اهمیت است چرا که شرایط محیط نصب مانند در معرض بارش باران بودن، در معرض تابش مستقیم آفتاب بودن، در معرض گرد و خاک شدید ( محیط صنعتی ) بودن و یا در معرض رطوبت زیاد بودن ( حمام ) هر کدام استانداردها و ملزومات خاصی را می طلبد. برای مثال محصولی مثل چراغ چمنی که داخل باغچه نصب می شود و در معرض بارش باران و رطوبت است باید استاندارد IP از نوع خاصی داشته باشد که پنل LED که در هال منزل نصب می شود نیازی به آن استانداردها ندارد.
۲ . روکار یا توکار بودن کالا:
این مساله بیشتر به ساختار معماری محل نصب کالا و موضوع زیبایی شناسی و سلیقه ی شخصی مرتبط است. برخی مواقع ترجیح خریدار این است که سطح کالا بر سطح محل نصب منطبق باشد یعنی کالا از سطح نصب ( سقف، دیوار یا زمین ) جلوتر نیاید در حالیکه در موقعیت های دیگر ممکن است با بیرون تر بودن کالا از سطح نصب ،جلوه و زیبایی کار بیشتر باشد. معمولا در قسمت هایی که سقف کاذب کار شده است از چراغ ها یا پنل های توکار استفاده می شود.
۳ . نوع پخش نور با توجه به کاربرد آن برای خریدار:
به طور کلی کالاهای روشنایی دو نوع تابش نور دارند. تابش گسترده و تابش متمرکز. کدام یک نیاز شماست؟ اگر میخواهید نوری بسیار قوی را به ناحیه ای با مساحت کم بتابانید (درست مثل زمانی که در داخل یک فروشگاه میخواهید بر روی یک کالا نور بتابانید) تابش متمرکز بهترین انتخاب برای شماست. چراغ هایی که از چیپ COB در آنها استفاده شده است نور متمرکز ایجاد می کنند. مثال دیگری از نور متمرکز، روشن کردن صحنه نمایش های تئاتر است. اگر دقت کرده باشید در جریان یک نمایش تئاتر خیلی اوقات تنها قسمت کوچکی از صحنه جایی که بازیگر در حال اجراست را روشن می کنند.
حالت دوم زمانی ست که میخواهید یک نور یکنواخت و ملایم را در تمام جهات داشته باشید مثل روشن کردن فضای خانه یا فضای شرکت. پس به خاطر داشته باشید به طور کلی اگر کاربرد فروشگاهی یا تجاری یا کاربردهای خاص برای روشن کردن موضعی فضا ندارید، باید به دنبال نور گسترده و یکنواخت که توسط چیپ های SMD ایجاد می شود.
۴ . میزان نور مورد نیاز:
اگر فضای کاری به خصوص فضاهایی که در آن عملیات اجرایی دقیق صورت می گیرد مثل اتاق عمل بیمارستان، فضاهای محاسباتی در شرکت ها، کارگاه های کارهای ریز مانند جواهرسازی یا لحیم کاری قطعات ریز و ... را می خواهید روشن کنید دانستن حداقل نور لازم بسیار مهم است. بنابراین برای کاربردهای حساس مانند آنچه گفته شد نیاز است که جمع لومن مورد نیاز آن فضا را بدانید. در فضای اینترنت جدول هایی در این باره خواهید یافت که لومن مورد نیاز در انواع این فضا ها را معین کرده است. ( مفهوم لومن در مقاله « لومن چیست » به طور کامل توضیح داده شده است)
با دانستن جمع لومن مورد نیاز، آنگاه با توجه به ملاحظات دیگر تصمیم خواهید گرفت که مثلا برای تامین لومن ۵۰۰ از ۵ چراغ با لومن ۱۰۰ استفاده کنید یا از ۱۰ چراغ با لومن ۵۰ .
حالت دوم روشن کردن فضاهایی است که عملیات دقیق و حساسی در آن صورت نمی گیرد. مثلا فضای هال منزل، فروشگاه، پارکینگ، فضای باغچه، باغ، سرویس بهداشتی و ... . برای روشن کردن این فضاها اکثر فروشنده ها می توانند شما را راهنمایی کنند.
۵ . کیفیت:
کیفیت ۲ فاکتور خیلی مهم دارد: ۱. وزن و جنس بدنه ۲. لومن بر وات
۵ .۱ . وزن و جنس بدنه:
شاید فکر کنید: ؛مگه تیر آهن میخواهیم بخریم که وزن مهم است؟! برایتان احتمالا عجیب است اما دقیقا کیفیت کالای روشنایی به وزن آن مرتبط است. آن پنل که وزن بیشتری دارد در بدنه آن از فلز بیشتری استفاده شده است و فلز بیشتر در بدنه یعنی دفع حرارت بهتر. انتقال حرارت وقتی بهتر باشد بدنه اجازه می دهد که لومن بیشتری ( یعنی نور بیشتر ) تولید شود بدون اینکه چیپ ها بسوزند.
متاسفانه بسیاری از پنل های حال حاضر بازار بدنه پلاستیکی دارند. چطور ممکن است ؟ پنلی که روی آن نوشته شده ۱۲ وات عملا نوری معادل یک پنل با کیفیت ۶ وات می دهد. محصولات برند ایلس ( eiles ) همگی از فلز ساخته شده اند.
۵ .۲ . لومن بر وات:
لومن بر وات بیشتر یعنی بدنه با کیفیت و دوام بالاتر. دقیق تر بگویم اگر دو چراغ ۵ وات از دو برند را مقایسه می کنید و لومن بر وات یکی بیشتر از دیگری است، آن کالا غیر از لومن بر وات بیشتر بدنه با کیفیت تری هم دارد. همچنین هرچه لومن بر وات بیشتر باشد مصرف برق کمتری برای نور یکسان خواهید داشت.
اما نکته مهم اینکه همه برند ها لومن بر وات محصولشان را بسیار بالا ادعا می کنند. چگونه باید این ادعا را راستی آزمایی کنیم ؟ برای دانستن این موضوع و اطلاع بیشتر در مورد فاکتور لومن بر وات به مقاله « لومن چیست » مراجعه کنید.
۶ . قیمت:
در آخر نیاز به گفتن ندارد که باید بودجه خود را در نظر بگیرید فقط یک نکته را فراموش نکنید که اگر برای کیفیت بالاتر هزینه بیشتری پرداخت کنید در عوض اولا نیاز به خرید مجدد همان کالا را به زودی نخواهید داشت و دوما در هزینه برق صرفه جویی خواهید کرد.
اینکه کالای ارزانی را با گارانتی ۵ ساله بخرید و در طول آن ۵ سال ۵ بار کالا خراب شود و در آخر از گارانتی هم ناامید شوید و تصمیم بگیرید کالای دیگری بخرید اصلا از نظر اقتصادی به صرفه نیست.